Stefan Kozłowski(1889–1977), urzędnik, żołnierz ZWZ-AK

Urodził się 2 września 1889 r. w Sierpcu, syn Józefa i Józefy z Wawrowskich. Ukończył seminarium nauczycielskie. Pracował m.in. w urzędzie celnym, był również administratorem majątku Krasne. W latach 1930–1937 pracował jako księgowy w urzędzie miejskim w Przasnyszu, od 1931 do 1937 r. prowadził chór Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego. Następnie, do wybuchu wojny, był burmistrzem w Chorzelach. W tym czasie należał do organizacji dywersyjnej „K7”. W 1940 r. zamieszkał w Stegnie k. Jednorożca. Był komendantem organizacji konspiracyjnej Komenda Obrońców Polski. Jego grupa (licząca wg A. Drwęckiego ok. 300 osób) prowadziła sabotaż gospodarczy na linii Parciaki – Szczytno. W latach 1940–1945 był zastępcą komendanta ośrodka ZWZ-AK, nosił ps. „Grom”. W okresie akcji „Burza” w jego domu mieściła się skrzynka wywiadu AK. Na tym odcinku współpracował z kierownikiem ośrodka wywiadu AK Jednorożec, Mieczysławem Majewskim ps. „Orkan”. Po zakończeniu działań wojennych zajmował się finansami w Starostwie Powiatowym w Przasnyszu. W 1946 r. przeniósł się do Szczytna, gdzie przez 4 lata był burmistrzem. Później pracował w browarze szczycieńskim i w przychodni rejonowej. Był aktywnym członkiem Towarzystwa Przyjaciół Szczytna. W 1913 r. poślubił w Sobowie Reginę Bebarską (1890–1934). Czworo ich dzieci zaangażowanych było w walkę o wolną Polskę podczas II wojny światowej: Lucyna, Jerzy, Mieczysław i najmłodszy Stefan, który był prezesem Zarządu Głównego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych, Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych oraz wiceprezesem Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. Zmarł w Szczytnie 15 marca 1977 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Szczytnie. Spoczęła tam również jego druga żona, Maria. 
BIBLIOGRAFIA: 
Biogram na portalu Powiat szczycieński: https://powiatszczycienski.pl/16676,Kartka-zkalendarza.html?preview=7f6785754c8959e03582. 
A. Drwęcki, Cmentarz parafialny w Przasnyszu, Przasnysz 2003, s. 120–121. 
Grób S. Kozłowskiego na cmentarzu komunalnym w Szczytnie w wyszukiwarce Grobonet: https:// szczytno.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=1393&inni=0&cinki=0

Maria Keczmerska (1917-1993), nauczycielka TON

Urodziła się w Moskwie 11 lutego 1917 r. jako córka Józefa i Zofii z d. Granica. Ojciec, pracownik Urzędu Skarbowego w Przasnyszu, został w 1920 r. wywieziony przez bolszewików jako zakładnik. Zginął w okolicach Smoleńska. Była absolwentką Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego w Przasnyszu (matura 1936). Ukończyła germanistykę na UW (w momencie wybuchu II wojny światowej była studentką 4. roku). W czasie okupacji niemieckiej pracowała oficjalnie w magistracie jako tłumacz burmistrza i jego zastępcy. Współpracowała z wywiadem ZWZ, od 1942 r. jako zaprzysiężony członek AK, pseudonim „Kama”. Była nauczycielką TON. Prowadziła komplety w zakresie szkoły średniej, była sporadycznie płatnikiem TON – doręczała kolegom przyznane zapomogi pieniężne. Po 1945 r. była germanistką w przasnyskim LO. Nie była dobrze widziana przez nowe władze, również szkolne. W 1949 r. wyjechała z Przasnysza i objęła stanowisko K Sodalicja Mariańska z ks. dr. B. Dudzińskim, s. M. Anielską, s. A. Strzelińską oraz I. Kaszyńską, zb. Muzeum Historycznego w Przasnyszu 78 w liceum w Białogardzie. Pracę w LO w Przasnyszu ponownie podjęła w 1958 r. Uczyła języka niemieckiego i łaciny do 1980 r. W styczniu 1959 r. stanęła na czele Sekcji Kronikarskiej, mającej na celu odtworzenie historii szkoły w związku z planowanym na czerwiec tego roku I Zjazdem Absolwentów i Wychowanków. Założyła pierwszą kronikę LO, a efektem jej wieloletniej pracy nad historią szkoły była opracowana w maszynopisie trzytomowa monografia pt. Z dziejów Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Przasnyszu (cz. 1 obejmowała lata 1923–1939, cz. 2 ukazywała losy nauczycieli i wychowanków w czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej, cz. 3 omawiała okres powojenny do 1985 r.) Mieszkała we własnym domu przy ul. Rynek, uczyła tam prywatnie niemieckiego. Nie założyła rodziny. Zmarła 1 października 1993 r. w Przasnyszu. Została pochowana na cmentarzu parafialnym w Przasnyszu (kwatera 21, rząd 6, nr 154). 
BIBLIOGRAFIA: 
A. Drwęcki, Cmentarz parafialny w Przasnyszu, Przasnysz 2003, s. 110.

Aleksandra Grycuk-Krajewska (1913-2008), nauczycielka TON

Urodziła się 15 października 1913 r. w miejscowości Sielachy k. Płocka, była córką Jana i Anastazji z d. Michalczuk. 
Przed wybuchem II wojny światowej była nauczycielką SP w Węgrze. W 1940 r. samorzutnie podjęła pracę oświatową na terenie Przasnysza, w 1943 r. została zorganizowana w TON. Oskarżona przez uczennicę, której rodzice podpisali volkslistę, została aresztowana przez żandarmów niemieckich i skierowana na roboty do Niemiec. Nie została wywieziona, gdy wykupił ją za dużą łapówkę młynarz Aleksander Sobieski, ojciec jednego z uczniów. Od 1948 do 1972 r. uczyła wychowania fizycznego dziewcząt w LO w Przasnyszu, opiekowała się kołem SKS. Do późnych lat uczestniczyła w różnych uroczystościach szkolnych i nauczycielskich. W 2005 r., w wieku 92 lat, uhonorowana została Odznaką za 50-letnią przynależność do ZNP.
Zmarła 4 sierpnia 2008 r. w Przasnyszu. Pochowana została na cmentarzu parafialnym w Przasnyszu. 
BIBLIOGRAFIA
A. Brocki, Stan wiedzy mieszkańców Przasnysza na temat tajnego nauczania w powiecie przasnyskim w latach 1939-1945, pr. mgr., Skierniewice 2004, s. 59.