Adam Stanisław Krasiński

Adam Stanisław Krasiński (ur. 4 kwietnia 1714 r., zm. w listopadzie 1800 r. w Krasnem) - biskup kamieniecki, jeden z przywódców konfederacji barskiej.
Był synem Jana Józefa Krasińskiego, późniejszego kasztelana wiskiego i Elżbiety Teresy z Sołtyków oraz bratem Michała Hieronima, marszałka generalnego konfederacji barskiej w Koronie. Kształcił się w Rzymie, Paryżu i w Krakowie. Był kanonikiem płockim, proboszczem i dziekanem łęczyckim, kanonikiem gnieźnieńskim (1753), sekretarzem wielkim koronnym (1959). 24 września 1759 r. prekonizowany biskupem kamienieckim, ingres do katedry odbył 27 lipca 1760 r.
Jako stronnik Sasów działalność kościelną podporządkował polityce. Ponad interesami wiary i Kościoła stawiał zawsze sprawy kraju. Prowadził świecki tryb życia. Zwalczał wpływy rosyjskie w Polsce, wypominał Kurii Rzymskiej jej milczenie po uprowadzeniu i wywiezieniu przez Repnina biskupów polskich. Był przeciwnikiem Stanisława Augusta Poniatowskiego i jednym z przywódców konfederacji barskiej. W 1769 r. stanął na czele Generalności - rządu powstańczego, który miał siedzibę w Białej. Po ogłoszeniu bezkrólewia (22 października 1770 r.)  przestrzegał przed rozbiorem Rzeczypospolitej. Był prawdopodobnie inicjatorem porwania króla przez Kazimierza Pułaskiego (3 listopada 1771 r.). Wszedł do komitetu, wyłonionego przez Generalność do pertraktacji warunków kapitulacji konfederatów. W październiku 1772 r. został porwany przez kozaków i odstawiony do Warszawy. Pogodził się z królem, ale na dłuższy czas odsunął się od życia politycznego.
W latach 1780, 1782, 1784 i 1786 był wybierany przewodniczącym sądu sejmowego. 13 sierpnia 1789 r. podpisał akt konfederacji Sejmu Czteroletniego. Był zwolennikiem Konstytucji 3 Maja. Po wkroczeniu Rosjan w 1792 r. przekonywał króla, by objął dowództwo nad wojskiem i walczył w obronie konstytucji. Przed prześladowaniami targowiczan schronił się do Husiatyna w Galicji. Po drugim rozbiorze diecezja kamieniecka została skasowana przez zaborcę, który skonfiskował również dobra kapitulne i biskupie. Przebywając w Galicji, prowadził Krasiński propagandę na rzecz insurekcji kościuszkowskiej.
Ostatnie lata życia spędzał w Krasnem, Warszawie i rzadziej w Galicji. Zmarł w Krasnem i tam, w podziemiach miejscowego kościoła został pochowany. W 1843 r. wnuk stryjeczny Wincenty Krasiński postawił mu w kościele w Krasnem pomnik marmurowy z posągiem naturalnej wielkości.
BIBLIOGRAFIA:
1. Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 226.
2. Wacław Szczygielski, Krasiński Adam Stanisław h. Ślepowron (1714-1800), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XV, Kozłowska Zofia - Kubacki Stanisław, Wrocław 1970, s. 160-166.