o. Honoriusz Kowalczyk

Stanisław (o. Honoriusz) Kowalczyk (ur. 26 lipca 1935 r. w Duczyminie w gminie Chorzele, zm. 8 maja 1983 r. w Poznaniu) - dominikanin, duszpasterz akademicki w Poznaniu.
Był synem Antoniego i Józefy z Bugajów. W 1940 r. został wysiedlony wraz z rodziną do Raszujki. Matka była w czasie okupacji łączniczką AK, miała pseudonim "Rózia". Wrócił do Duczymina w 1945 r. Po ukończeniu w 1950 r. miejscowej szkoły podstawowej uczęszczał przez dwa lata do Małego Seminarium Księży Marianów w Warszawie. 17 lipca 1952 r. wstąpił do klasztoru dominikanów w Poznaniu. 3 sierpnia 1952 r. otrzymał habit św. Dominika i imię zakonne Honoriusz. Po roku złożył śluby zakonne i przeniósł się na studia do Krakowa. Przez siedem lat studiował w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Dominikanów. Święcenia kapłańskie przyjął 15 czerwca 1961 r. z rąk biskupa Juliana Groblickiego. Od 1962 r. był wychowawcą młodych braci w Poznaniu, pełnił też funkcję promotora do spraw powołań. Jednocześnie studiował na wydziale teologicznym KUL i specjalizował się w teologii mistycznej w Prymasowskim Instytucie Życia Wewnętrznego. W 1967 r. obronił pracę magisterską Droga dojścia do kontemplacji Sri Swamina Swinandy. W 1970 r. dzięki pomocy ojca Badeniego wyjechał na rok na Zachód. Uczył się francuskiego, spotkał się z bratem Rogerem z Taize', odwiedził Rzym. Do Polski wrócił w 1971 r. W roku szkolnym 1972/73 o. Honoriusz pracował jako katecheta w Tarnowie, następnie został duszpasterzem młodzieży szkół średnich w Krakowie (1973/74).
Ponownie wyjechał za granicę w 1974 r. Pracował w jednej z londyńskich parafii, zastępując miejscowego proboszcza. Wrócił przez Paryż, Wenecję i Rzym, gdzie spotkał się i odprawił mszę św. z papieżem Pawłem VI. W 1978 r. zainicjował wydawanie "Przystani" - podziemnego pisma związanego z duszpasterstwem. Wspierał działalność opozycyjną wobec władz komunistycznych, w 1981 r. był duszpasterzem młodzieży strajkującej. Po wprowadzeniu stanu wojennego stal się nieformalnym duszpasterzem "Solidarności": organizował Msze św. za ojczyznę, utworzył Ośrodek Pomocy Osobom Represjonowanym Politycznie. Był inwigilowany przez Wydział IV SB zajmujący się walką z Kościołem.
17 kwietnia 1983 r. w pobliżu Wydartowa samochód prowadzony przez o. Honoriusza uderzył w drzewo. Kapłan przewieziony został do szpitala w Mogilnie, następnie do Poznania, gdzie zmarł. Jego pogrzeb w dniu 12 maja 1983 r. stał się wielką, wielotysięczną manifestacją patriotyczną ludności Poznania. O. Honoriusz Kowalczyk spoczywa na Cmentarzu Sołackim w Poznaniu. Okoliczności jego wypadku pozostają do dziś niewyjaśnione, mimo śledztw prowadzonych po 1990 r. przez prokuraturę w Bydgoszczy i poznański oddział IPN. O. Honoriusz jest uważany za jedną z ofiar Służby Bezpieczeństwa.
W Poznaniu działa Fundacja nosząca jego imię, opiekująca się m. in. utalentowaną młodzieżą różnych szczebli nauczania. W 2006 r. fundacja przygotowała wystawę biograficzną pt. Jak żyć prawdą. O. Honoriusz Kowalczyk 1935-1983, która była pokazywana w rodzinnych stronach kapłana: w Mławie i Przasnyszu. 31 sierpnia 2006 r. o. Honoriusz Kowalczyk został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Wiele pamiątek po o. Honoriuszu przechowuje mieszkający w Mławie jego brat, Kazimierz Kowalczyk. W 2013 r. Zespół Szkół w Duczyminie otrzymał imię o. Honoriusza Kowalczyka. W szkole zorganizowano kącik patrona z tablicą pamiątkową, patronem autorstwa Zdzisława Kruszyńskiego i niewielką ekspozycją biograficzną. Tablica poświęcona o. Honoriuszowi znajduje się również w miejscowym kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
BIBLIOGRAFIA
1. Alfred Borkowski, Piotr Kaszubowski, Przasnyskie portrety. Część druga, Przasnysz-Ciechanów 2008, s. 47-48.
2. Dusz Pasterz Ojciec Honoriusz Kowalczyk OP (1935-1983), pod red. Stanisławy Borowczyk, Poznań 2000. 
3. Piotr Lisiewicz, Myśl w głowie, iskra w chmurze, "Gazeta Polska" nr 36/2001, s. 10-11.
4. Agnieszka Łuczak, Encyklopedia Solidarności: Stanisław Kowalczyk, www.encysol.pl/wiki/Stanisław_Kowalczyk.
5. Stanisław Pajka, Słownik Biograficzny Kurpiowszczyzny XX wieku, Kadzidło 2008, s. 492-493.