Mieczysław Dziemieszkiewicz "Rój" (ur. 28 stycznia 1925 r. w Zagrobach w powiecie łomżyńskim, zm. 13 kwietnia 1951 r. w Szyszkach w powiecie pułtuskim) - żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
Urodził się w rodzinie Adama i Stefanii ze Świerczewskich. Ojciec walczył w szeregach białogwardzistów przeciwko Armii Czerwonej. W 1939 r. Mieczysław ukończył w Różanie szkołę powszechną. W czasie okupacji uczęszczał w Makowie Mazowieckim na kursy tajnego nauczania na poziomie szkoły średniej. Jego rodzina związana była z Narodowymi Siłami Zbrojnymi: starszy brat Roman Dziemieszkiewicz "Adam" "Pogoda" pełnił m.in. funkcję komendanta Powiatu NSZ Ostrołęka. Dowodził akcją na siedzibę UB w Krasnosielcu 1 maja 1945 r., jesienią tegoż roku został zamordowany przez żołnierzy sowieckich. Trzeci z braci, Jerzy Dziemieszkiewicz za przynależność do NSZ skazany został na 7 lat więzienia.
Wiosną 1945 r. Mieczysław Dziemieszkiewicz został wcielony do "ludowego" Wojska Polskiego, skąd zdezerterował i wstąpił do oddziału partyzanckiego NSZ (NZW) dowodzonego ppor. Mariana Kraśniewskiego "Burzę". Początkowo dowodził drużyną, wyróżniając się odwagą osobistą w akcjach. W sierpniu 1945 r. został odznaczony Krzyżem Walecznych. W drugiej połowie 1946 r. został włączony do oddziału Pogotowia Akcji Specjalnej (PAS) "XVI" Okręgu NZW, dowodzonego przez chor. Józefa Kozłowskiego "Lasa", "Visa". 6/7 września 1946 r. uczestniczył w operacji oddziałów NZW pod ogólnym dowództwem komendanta Okręgu kpt. Zbigniewa Kuleszy "Młota" na cukrownię w Krasińcu. Odrzucił amnestię z 1947 r. 4 kwietnia 1947 r. opanował wieś Karwacz i rozbroił tam posterunek MO. W odtworzonym wiosną 1947 r. "XVI" – Warszawskim Okręgu NZW objął funkcję komendanta Powiatu "Ciężki" – "Wisła" (pow. Ciechanów, część pow. Płońsk i Mława) i dowódcy oddziału partyzanckiego operującego na tym terenie. Do ważniejszych akcji wykonanych przez oddział "Roja" w okresie od czerwca 1947 r. do sierpnia 1948 r. należy wymienić: rozbrojenie posterunku MO w Barańcach 3 listopada 1947 r. i Gąsocinie 16 marca 1948 r., zasadzki na UB pod Gołyminem 22 listopada 1947 r. i pod Nasielskiem 28 listopada 1947 r. oraz walkę z grupą operacyjną KBW i UB pod Pniewem Wielkim 12 lipca 1948 r. (poległ tam m.in. szef PUBP w Ciechanowie, por. Tadeusz Mazurowski).
Po rozbiciu w czerwcu 1948 r. komendy okręgu kontynuował działalność niepodległościową. Spośród ważniejszych akcji jego oddziału należy wymienić walki stoczone pod Wyrębem Karwackim 10 listopada 1948 r. i Szlasami Żalnymi 28 grudnia tegoż roku. W marcu 1949 r. zdołał zlikwidować agenta bezpieki krypt. "Janek", odpowiedzialnego za zadenuncjowanie oddziału "Orzyca". 19 października 1949 r. opanował Czernice Borowe i rozbroił tamtejszy posterunek MO. Do najbardziej spektakularnych akcji "Roja" należy zaliczyć również zatrzymanie pociągów w Gołotczyźnie (6 listopada 1949 r.) i Pomiechówku (28 sierpnia 1950 r.). Na przełomie 1949 i 1950 r. podjął próbę odbudowania struktur „XVI” Okręgu NZW. Rozszerzył zasięg działania podległych sobie patroli na kilka sąsiednich powiatów: Pułtusk i Nowy Dwór Mazowiecki. Okresowo, wiosną 1950 r., przekraczał Wisłę - docierał na obszary powiatów Wołomin, Otwock, Mińsk Mazowiecki i Garwolin. Wydany przez agenturę, poległ w walce z grupą operacyjną UB i KBW w Szyszkach, w powiecie Pułtusk. Razem z nim zginął jego podkomendny Bronisław Gniazdowski "Mazur".
13 października 2007 r., "za wybitne zasługi dla niepodległości Polski", prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Mieczysława Dziemieszkiewicza Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. "Rój" został również uhonorowany Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego.
W 2009 r. Telewizja Polska przystąpiła do realizacji filmu Historia Roja, czyli w ziemi lepiej słychać w reżyserii Jerzego Zalewskiego. Głównym bohaterem filmu był Mieczysław Dziemieszkiewicz, którego odtwarzał Krzysztof Zalewski-Brejdygant. Premiera filmu odbyła się 4 marca 2016 r.. W 2017 r. TVP zaprezentowała pięcioodcinkowy serial, będący rozwinięciem filmu kinowego.
Decyzją nr 16/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 lutego 2018 r. 5 Mazowiecka Brygada Obrony Terytorialnej przyjęła imię st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza, ps. "Rój". 13 kwietnia 2018 r. w Szyszkach odsłonięto tablicę pamiątkową oraz krzyż ku czci Mieczysława Dziemieszkiewicza i Bronisława Gniazdowskiego.
BIBLIOGRAFIA
1. Biogram Mieczysława Dziemieszkiewicza na portalu Wilcze Tropy: https://wilczetropy.ipn.gov.pl/wt/biogramy/13407,St-sierz-Mieczyslaw-Dziemieszkiewicz-Roj.html.
2. Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski, Mieczysław Dziemieszkiewicz "Rój": file:///C:/Users/Samsung/AppData/Local/Packages/Microsoft.MicrosoftEdge_8wekyb3d8bbwe/TempState/Downloads/322-339%20(1).pdf.
3. Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczysław_Dziemieszkiewicz.