Ks. Władysław Biały

Ks. Władysław Biały (ur. 20 grudnia 1882 r. w Miodusach-Perkach w powiecie Wysokie Mazowieckie, zm. 27 maja 1940 r. w Działdowie) - kapłan diecezji płockiej, uczestnik wojny polsko-sowieckiej, odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, ofiara represji hitlerowskich.

Był przyrodnim bratem ks. Aleksandra Dmochowskiego, dyrektora Muzeum Diecezjalnego w Płocku i stryjem ks. Witolda Białego. Po ukończeniu szkoły powszechnej i gimnazjum w Łomży wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie, a w 1905 r. przeniósł się do Seminarium w Płocku. Święcenia kapłańskie przyjął 24 czerwca 1909 r. z rąk bpa Antoniego Juliana Nowowiejskiego. Pracował jako prefekt w Lipnie, następnie jako wikariusz w Mławie, Porębie nad Bugiem, Goworowie i Nasielsku, administrator w Strzegocinie. Za udział w wojnie 1920 r. otrzymał krzyż Virtuti Militari.

W 1923 r. został proboszczem w Janowie, na granicy Prus Wschodnich. Wydawał „Janowskie Wiadomości Parafialne”, w 1932 r. przystąpił do budowy nowego, murowanego kościoła. Jednocześnie udzielał się w pracach społecznych, rozwijał Akcję Katolicką. W 1939 r. wygłaszał płomienne kazania zagrzewające do miłości do ojczyzny i męstwa w obliczu niebezpieczeństw.

Aresztowany przez Niemców 3 września 1939 r., uwięziony po stronie pruskiej, w sąsiednim Komorowie. Wkrótce wraz z ks. Krysiakiem z Dzierzgowa przewieziono go do Olsztynka, gdzie przebywał do końca października. Następnie został wywieziony wraz z grupą innych więźniów do Ostródy, gdzie przez jeden dzień kopał u niemieckiego gospodarza ziemniaki. Ponownie odwieziony do Olsztynka, w połowie listopada został umieszczony w klasztorze franciszkanów w Stoczku. W grudniu 1939 r. przewieziono go do obozu Hohenbruch k. Królewca. 17 stycznia 1940 r. wezwano księży i znajdującą się tam inteligencję, aby podpisali deklarację, że wyrażają zgodę na wywiezienie ich do Generalnego Gubernatorstwa. Jeszcze tego samego dnia odwieziono go w grupie 80 osób do niemieckiego obozu koncentracyjnego Soldau (KL) w Działdowie. W kwietniu 1940 r. ludność cywilną wywieziono do obozu w Dachau (KL), a księży pozostawiono w Działdowie. Niemiecki Czerwony Krzyż przesłał wiadomość, że ks. Władysław Biały zmarł w Działdowie 27 maja 1940 r.

BIBLIOGRAFIA:
1. Alfred Borkowski, Piotr Kaszubowski, Przasnyskie portrety. Część trzecia, Przasnysz-Ciechanów 2009, s. 10-11.
2. Michał Marian Grzybowski, Ksiądz Władysław Biały 1882-1940, Płock 2007.
3. Michał Marian Grzybowski, Duchowieństwo diecezji płockiej. Wiek XX, t. 1, cz. 1, Płock 2007, s. 52-62.
4. Wacław Jezusek, Ks. Władysław Biały proboszcz parafii Janowo, "Miesięcznik Pasterski Płocki" 38 (1949), nr 9, s. 357-360.
5. Saturnin Wierzbicki, Byli naszymi duszpasterzami. Kapłani Kościoła Płockiego zmarli w latach 1901-2005, Płock 2005, s. 8.
6. Władysław Biały, pl.wikipedia.org.